Không có ý định từ trước, đó là một ngày giữa tuần, tiết trời đông khá lạnh và khô, rảnh việc, tôi quyết định đến thăm bản Lùng Noong- bản của người H’mông tại huyện Ba Bể. Với 2 người bạn, tất cả chúng tôi cùng ngôi trên chiếc Hoda đã cũ, đi khoảng 6 km theo con đường ven hồ đến với bản Lùng Quang. Trong rừng có rất nhiều đường mòn, có thể là đường người dân lên nương hay vào rừng kiếm củi, đường gia súc đi vì vậy các bạn nên thuê một hướng dẫn viên địa phương đi cùng để tránh bị lạc. Theo chân cô hướng dẫn viên người địa phương, chúng tôi leo vào rừng theo con đường hẹp và khá gập ghềnh. Lên tới đỉnh đồi đầu tiên, nghỉ ngơi chốc lát, nhìn ngắm xung quanh chợt nhận ra xung quanh mình đã bốn bề là núi rừng, với những đỉnh núi đá vôi cao vút với xanh ngút ngàn màu xanh của cây lá.
Tiếp tục trek khoảng 30 phút, chúng tôi đã tới lán của cô hướng dẫn. Cô và hai đứa con sống trong một ngôi nhà gỗ nhỏ tại chân núi, trong rừng nhà cô còn mua một khu đất khá rộng để làm lán chăn thả gia súc, gia cầm và đào ao nuôi cá. Chồng cô sống trên lán, phải cả tháng mới xuống núi một lần để lấy gạo và nhu yếu phẩm. Hai đứa con mỗi cuối tuần nghỉ học sẽ lên rừng giúp bố.
Nghỉ ngơi một lát, chúng tôi tiếp tục hành trình. Dừng chân ngắm thung lũng mênh mông phía dưới, lắng tai nghe tiếng lục lạc của đàn gia súc vọng lại, thấp thoáng xa xa có khói bếp nhà ai, nổi bật giữa màu xanh của núi rừng là những chiếc váy hoa sặc sỡ đủ màu sắc đang phơi. Qua bản Mỏ- bản nhỏ xinh của người Tày, tới bản Lồm- bản của người Mông với xung quanh những rặng hoa trạng nguyên đỏ rực, những thửa ruộng trũng, bằng phẳng giữa thung lũng.
Tôi đã đặt chân đến bản một lần khoảng 2 tháng trước, gặp lại những đứa trẻ trong bản, một đứa nhìn tôi tò mò rồi chạy vào gọi những đứa khác. Tôi biết những đứa trẻ đó, lần trước tới thăm tôi đã cho chúng kẹo, tôi gọi với: “ Có nhớ cô không?” Chúng nhìn tôi, gật đầu. Cảm giác thật tuyệt. Ghé thăm nhà một cô đang thêu váy, chiếc váy truyền thống của người H'mong bằng vải tự dệt với những hoa văn sặc sỡ đủ màu sắc, họ chỉ mặc chúng vào những dịp đặc biệt như lễ tết hay cưới hỏi. Váy của người Mông gồm khá nhiều mảnh ghép vào nhau, những mảnh trang trí ở cổ, tay áo, chân váy cũng được thêu riêng rồi khâu lại.
Đi lên con đường dốc khoảng 60 phút, thực sự đoàn tôi 3 người đã thấm mệt, trên cao lạnh hơn, nhưng phong cảnh khi nhìn xuống những thung lũng phía dưới cũng đẹp hơn. Con đường sau mưa, khá khó đi và lầy lội, tuy nhiên thỉnh thoảng chúng tôi vẫn gặp một vài chiếc xe máy của người dân đang chở đồ xuống núi. Họ chở những bao tải gừng hoặc nghệ được người dân trồng trên núi đem bán xuống dưới thị trấn. Xuống dốc khoảng 30 phút nữa, đường đi quả thật rất xa, chúng tôi tự hỏi sao người H’mông lại sống và định cư ở những nơi heo hút đến thế? Rồi một ngôi nhà sàn đã hiện ra. Bản Lùng Noong đã ở ngay trước mắt. Tiếp tục đi sâu vào bản, quả thực quá tuyệt vời.
Một bản rộng lớn với ruộng nương, ao một vài mảnh vườn nhỏ ở giữa và những nếp nhà sàn xung quanh. Bắt gặp những đứa trẻ trong bản, một vài đứa nhìn chúng tôi ngơ ngác, những đứa nhỏ hơn ùa khóc khi chúng tôi muốn chụp ảnh, một vài đứa xấu hổ nấp vào đứa khác, len lén chạy vụt qua rồi cười nức nở. Tiếng cười ngây ngô vang vọng giữa bản. Một vài đứa chung nhau một chiếc xe đạp trẻ con đã cũ, đứa đạp, đứa đuổi theo, cười vang. Đi thêm một đoạn, chúng tôi bắt gặp một nhóm trẻ khác ngồi ngất ngưởng trên hàng rào, ngặm khúc mía mới chặt tại vườn, có lẽ mía là thức quà duy nhất của lũ trẻ trong bản do nhà tự trồng được.
Thật sự chúng tôi đã hiểu tại sao người Mông lại sống tại một nơi hẻo lánh cách xa trung tâm hơn 10km đường rừng. Đó quả thực là bản làng đẹp nhất trong khu vực vườn Quốc gia Ba Bể tôi đã từng ghé thăm. Bản nằm tại một thung lũng rộng, bằng phẳng, với những bãi cỏ rất rộng để chăn thả gia súc. Một khu trường học nhỏ nằm trên khu đồi phía trên, trẻ con trong bản học tại trường bản đến lớp 3, lớn hơn chúng phải xuống học tại ngôi trường lớn hơn tại trung tâm xã bên cạnh, cách Lùng Noong khoảng 9km.
Ngồi nghỉ trên đồi ngắm nhìn toàn cảnh Lùng Noong, cảm nhận cái lạnh của núi rừng khi chiều xuống, thật không từ nào có thể tả được cảm giác tuyệt vời khi ấy.
Có thể chúng tôi đã dành khoảng 1-2 tiếng hoặc lâu hơn tại Lùng Noong nên khi trở lại trời đã nhá nhem tối. Thậm chí khoảng 3 km cuối- đường vào sâu trong rừng, chúng tôi đã phải dùng đèn pin để soi đường. Khá sợ khi đi trong rừng khi trời đã tối, nhưng cuối cùng đoàn chúng tôi cũng đã về tới homestay an toàn. Lại một hành trình không thể quên. Một người bạn thích nhiếp ảnh đi cùng đã chia sẻ với tôi: “ Thật sự khi bạn rủ tôi đi cùng, khi đồng ý, tôi không hi vọng có thể có được những bức ảnh tuyệt đẹp và ngắm nhìn bản người Mông đẹp đến thế.”
Tạm biệt Lùng Noong- bản Mông đẹp và đáng yêu nhất trong tôi. Vườn Quốc gia Ba Bể- còn nhiều điều tôi chưa khám phá lắm. Hẹn ngày gặp lại.